Ook deze uitbreiding werd op punt gesteld door Jacob Fryxelius met hulp van zijn broer Daniel voor het artwork. Ze publishen zelf met hun bedrijf Fryxgames. Het Belgische Intrafin voorziet in een Nederlandstalige versie. De uitbreiding zorgt voor een extra speeltijd van een half uurtje tot een uur.
Gameplay
Turmoil is de laatste uitbreiding voor terraforming Mars. Aangezien er geen veranderingen zijn aan de gameplay van het basisspel verwijs ik je hiervoor door naar mijn originele review.
Natuurlijk brengt Turmoil zelf wel enkele grote veranderingen. Het is met stip de meest intense uitbreiding. Zoals steeds komt ook deze uitbreiding weer met een aantal extra speelkaarten. Je kan deze gewoonweg door de basiskaarten schudden en zoveel gaan terraformen als je lief is. Het spel blijft voldoende gebalanceerd. De echte verdieping zit ergens anders. Turmoil introduceert met name enkele nieuwe kaarten, politiekers, een nieuw politiek spelbord en een spoor voor huidige en toekomstige wereldevenementen. Inderdaad je gaat meer op voorhand moeten plannen. Je weet immers 3 generaties op voorhand wat het wereldevenement gaat worden. Er zitten goede en slechte evenementen bij. Ze zijn steeds ongelooflijk doordacht en realistisch, gaande van natuurrampen tot financiële meevallers. Ook met politiek moet je nu rekening houden. Elke leidende partij biedt zijn eigen voordelen. Uiteraard allemaal weer lekker in het thema van ruimtekolonisatie.
De groene partij geeft voordeel aan groentegels, de unity partij bevoordeelt het bezit van Aarde-, Jupiter- of Venuslabels en de Kelvinisten willen de temperatuur laten stijgen. Mars First is een nationalistische partij. Zij promoten gebouwlabels op Mars zelf. Wanneer de wetenschappers aan de macht komen, beïnvloeden zij de wetenschapslabels in het spel. De laatste partij zijn de roden. Zij zijn zeer behoudsgezind. Je terraformingniveau omhoog krikken kost nu geld.
Elke partij heeft zowel een regeerbonus voor alle spelers als een generatiebonus tijdens hun regeerperiode. Door middel van gelobby moet je jouw ideale partij aan de macht zien te krijgen. Je gebruikt hiervoor invloed en de nieuwe actie: plaats een vertegenwoordiger in de senaat. Per partij wordt gekeken naar de speler met de meeste invloed. Hij levert de fractievoorzitter, die ook weer 1 invloed waard is. De partij met de meeste invloed levert de voorzitter en bepaalt de politieke agenda. Politiek heeft echter ook zijn kostprijs. Om deze voordelen te kunnen geven, moeten er ook inkomsten zijn. Elke speler dient dan ook 1 plaats achteruit te gaan op het terraformingspoor, elke generatie weer.
Playerboards en componenten
Hoewel ik ze hier samen bespreek, is er toch een wezenlijk verschil. De componenten vertonen dezelfde gebreken als die in alle vorige uitbreidingen en basisdoos. De kwaliteit is ondermaats voor een spel van deze prijsklasse. Kaartjes kan je best een plastic jasje aantrekken. Het nieuwe politieke bord en het wereldevenementenbord vertonen dezelfde mankementen als alle vorige. Dun en niet dubbel gelaagd. Zeker voor het politieke bord, waar je meerdere vertegenwoordigers op gaat plaatsen, is dit een gemiste kans. De plastic vertegenwoordigers zelf zijn dan weer wel mooi en in hetzelfde materiaal en kleur als je speelblokjes.
De nieuwe playerboards daarentegen zijn fantastisch. Op vraag van velen werd er gezocht naar een beter systeem om de blokjes op je bord te houden. Velen van hen hadden zich al tot de after market gericht. Deze borden voldoen prima. De vakjes voor je voorraad hebben genoeg reliëf om de blokjes mooi gescheiden van elkaar te houden. Op de plaats waar je je inkomen aangeeft, klemmen ze netjes. Ook een aanduiding voor grotere inkomens werd voorzien.
Ik voel een deluxe versie aankomen binnen enkele jaren. Als de interesse ooit wat zou minderen, komen ze misschien met een big box, luxe versie. Deze potentiële versie zal uitverkopen op dag 1! Zoals bij heel dit opus het geval is, is het spel sterker dan de componenten. Als je je hierdoor laat afschrikken, mis je hét spel van een generatie!
Thema en artwork
Bij terraforming Mars, zowel basisspel als uitbreidingen, kan je thema en artwork moeilijk loskoppelen. Ze vloeien perfect ineen. Dit is de reden van het succes van deze reeks. De gebruikte afbeeldingen en hun verklarende tekst, de gekozen namen, de effecten,… alles is in thema én wetenschappelijk verantwoord!
Final thoughts
Topspel krijgt topuitbreiding. Zelden werd een uitbreiding van een spel met zo veel ongeduld afgewacht. Het was het wachten waard. De extra politieke en evenementskeuzes passen erg bij het spel en zijn thema. De balans werd niet verstoord maar juist verrijkt. De manier waarop je je partij aan de macht laat komen is levensecht. De politieke bonussen én partijprogramma’s zijn perfect gekozen.
Het spel is zeker niet makkelijker geworden. Je moet nu ook proberen om toch op enkele wereldevenementen te anticiperen. Daarnaast wil je ook dat je politieke partij op het juiste moment aan de macht komt. Kiezen is verliezen. Je kan niet alles doen en zal door ervaring moeten leren aanvoelen welk pad je de meeste punten oplevert. Classic terra dus!
